Harcerstwo

Sylwetka bohatera drużyny

Bernard Filarski urodził się 9.10.1880r. w Lubawie. Będąc uczniem gimnazjum w Chełmnie, należał do Towarzystwa Filomatów, które zajmowało się tworzeniem tajnych kółek samokształceniowych na terenie zaboru pruskiego. Zadaniem tych kółek było pogłębianie znajomości języka polskiego i historii Polski, aby uchronić Polaków przed germanizacją.

Za tę działalność B. Filarski wraz z innymi uczniami stanął przed sądem i w tzw. procesie toruńskim filomatów został skazany na karę dwóch tygodni więzienia i wydalenie ze szkoły. Ukończył gimnazjum w Tucholi, następnie wyjechał na studia medyczne do Monachium. Po ukończeniu studiów w 1908r. osiedlił się w Gdańsku.

W 1921r. w Królewcu otrzymał tytuł doktora nauk medycznych i rozpoczął pracę jako lekarz w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Gdańsku. Od 1929r. pracował jako lekarz w Gimnazjum Polskim Macierzy Szkolnej w Gdańsku. Prowadził też prywatny gabinet stomatologiczny przy ul. Długiej 53. W tym miejscu umieszczona została tablica pamiątkowa poświęcona Jego pamięci.

Dał się poznać jako wielki Polak i patriota. Należał do wielu organizacji polonijnych, współorganizował polskie szkolnictwo podstawowe oraz średnie. Wraz z doktorem Kręckim założył na ziemiach Wolnego Miasta Gdańska Związek Harcerstwa Polskiego. W 1927r. został przewodniczącym powołanego na terenie Gdańska Koła Przyjaciół Harcerstwa. Wspierał finansowo działalność harcerską polskiej młodzieży. Niejednokrotnie wysyłał własne dzieci z paczkami żywnościowymi lub z pieniędzmi dla uczniów i studentów polskich. Wspierał rozwój kultury i oświaty polskiej na terenie Wolnego Miasta Gdańska.

Miał siedmioro dzieci. Wszystkie uczęszczały do Gimnazjum Polskiego (nie było to w tych czasach sprawą całkiem oczywistą). Do swojej działalności włączył córkę Marię i syna Zbigniewa. 1 września 1939r. został aresztowany w swoim gabinecie i osadzony w Victoria Schule. Nazajutrz pierwszym transportem więźniów trafił do obozu Stutthof.

22.03.1940r. w Wielki Piątek został rozstrzelany w stegieńskim lesie wśród 67 wybitnych przedstawicieli Polonii Gdańskiej. W 1946r. dokonano ekshumacji ofiar egzekucji marcowej, a ich ciała zostały przeniesione na cmentarz w Gdańsku Zaspie, a nazwiska poległych zostały upamiętnione w Alei Zasłużonych.

Po aresztowaniu B. Filarskiego  gestapo wysiedliło jego rodzinę do Generalnej Guberni. Syn Zbigniew spędził pięć lat w obozach koncentracyjnych Stutthof i Mauthausen, a po zakończeniu  działań wojennych uczestniczył w ratowaniu dzieł sztuki i przywracaniu ich polskiemu dziedzictwu narodowemu. Córki Maria i Wanda zaangażowały się w działalność podziemną Armii Krajowej. Maria zasłynęła z przerzutu do Szwecji kuriera rządu polskiego Jana Nowaka — Jeziorańskiego, za co została osadzona w KL Stutthof. Wzięła udział w marszu śmierci. Córka Krystyna została wysłana do przymusowej pracy na terenie Niemiec.

Po wojnie rodzina Filarskich powróciła do Gdańska, do dziś wpisując się w dzieje tego miasta.

Harcerze z 1 Stegieńskiej Drużyny Harcerskiej "Sztorm" im. Bernarda Filarskiego otoczyli opieką miejsce egzekucji swojego bohatera, pamiętając o nim przy różnych ważnych okazjach. Utrzymują też stały kontakt z Jego Rodziną w Polsce i za granicą

drużynowa

hm. Agnieszka Suska